Eğitim

Anaokulu seçerken dikkat edilmesi gerekenler

Çağın bu yıl okula başladı. Adana’ya ilk geldiğimde bu şehirdeki okul öncesi kurum sayısının çokluğu ve çeşitliliği beni şaşırtmış, anaokulu  seçerken  zorlanacağımı düşünmüştüm. Yanılmışım… Okulları tek tek gezmeye başladıktan sonra,  bu işi ciddiye alarak yapan okul sayısının oldukça az olduğunu görmek bende derin bir hayal kırıklığı yarattı. Çoğu okul dört duvar, biraz plastik oyuncak, ufalanmış pastel boyalar karşılığında  ufak bir servet istemekten çekinmiyordu.

Anaokulu seçerken dikkat edilmesi gerekenler herkesin kendine, çocuğuna, aile yapısına göre değişiyor. Kimi illa eve en yakın okul olsun istiyor, kimi yabancı dil öğretilsin…Bazı anne babalar  ise dans, resim, yüzme gibi faaliyetlerin olmazsa olmaz olduğunu düşünüyor. Çağın için okul ararken,  koşup zıplayabileceği bir bahçesi olan, gitmekten keyif alacağı, sosyalleşebileceği bir okul; sevecen, tecrübeli, ona bir birey gibi davranıp, yaratıcılığını geliştiren bir öğretmen ve iletişime açık, bize uygun bir eğitim felsefesini benimsemiş bir yönetim hayal ettik.

anaokulu seçerken dikkat edilmesi gerekenler

 Anaokul seçerken dikkat edilmesi gerekenler

  •  Okul aramaya erken başlayın

Çağın için okul araştırmaya yaklaşık 7-8 ay önceden başladım. Okul araştırmasına erken başlamamın nedeni % 50 lere ulaşan erken kayıt indiriminden faydalanmak ve bu işi aceleye getirmemekti.  Araştırmaya erken başlayarak anaokulu seçimini yavaş yavaş, aceleye getirmeden, üstünde düşüne düşüne yapmış oldum.

  • Eve yakınlık

En iyi okul en yakın okuldur diye düşünüyorum. Küçük çocukların evde geçireceği saatler çok kıymetli; bu yüzden saatlerce servis yolculuğu yapması taraftarı değilim. Nitekim bu düşünce ile ve büyük umutlarla evimin 200 metre ötesinde, Adana’nın tanınmış okullarından biri ile yaptım ilk görüşmemi. Ama dışarıdan son derece modern ve şık görünen okulda ne yazık ki ‘’görüntü var, ses yoktu’’ . Eve yakınlık dışında genel okul politikası olarak Çağın’a uygun olmadığını düşündüm ve vazgeçtim. Çağın için seçtiğimiz  okul eve araba yolculuğu ile 10 dakika sürüyor. Bu da bence gayet uygun bir süre.

  • Öğretmenler

Şüphesiz anaokulu seçerken dikkat edilecek en önemli unsur öğretmen. Bir okulun vizyonunu belirleyen, okulu yukarı taşıyacak ya da aşağılara çekecek olan şey de öğretmenleri.  İçten, çocukları ve işini seven, kurumda çalışmaktan mutlu, iletişime açık, kendine ve çalıştığı kuruma saygı duyan tecrübeli bir öğretmen her şeyden önemli. Okuldaki öğretmenlerin üniversitelerin ana okulu öğretmenliği veya çocuk gelişimi bölümünden olması tercih sebebi. Görüştüğüm bazı okullarda öğretmen olarak gösterdikleri kişi lise mezunu ve 20 yaşın altındaki genç kızlardı. Elbette en önemli şey çocuklara duyduğu sevgi ve sabır ama bir sınıfa doluşmuş 20 tane 3-4 yaş çocuğunu pedagojik temeli olmayan, tecrübesiz bir genç kızın idare edemeyeceğini düşünüyorum. Ayrıca okuldaki öğretmenlerin düzenli ve sürekli olarak hizmet içi eğitim alıp almadıkları ve o kurumda ne kadar süredir  çalıştığı da  önemli. Öğretmenlerin sık sık değişmemesini, çocuğumun en azından o yıl boyunca aynı öğretmenle devam etmesini isterim.

  •  Yönetim

Okulun sahibi /yöneticisi/müdürü, konusunda eğitimli ve tecrübeli olmalı. Sorumlu kişiyle tanışmak size  okulun genel felsefesi konusunda  ipucu  verebilir. Her seferinizde karşınızda muhatap bulabileceğiniz, iletişime ve işbirliğine açık bir yönetici temsilcisi mutlaka olmalı. Eğitim politikaları ne? Benimsedikleri bir eğitim modeli  (Waldrof, Montessori, High Scope) var mı? Varsa lafta mı uyguluyorlar,  yoksa metodu özümsemişler mi? Uluslararası akreditasyon setifikaları var mı ve denetleniyorlar mı? Tabii bundan daha önemli bir şey okulun Milli Eğitim Bakanlığı’na veya Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Müdürlüğü’ne bağlı olup olmadığı.

  • Eğitimin ve ilginin bireyselleştirilmesi

Tıpta son yıllarda gittikçe gelişen bir kavram var: ‘’Hastalık yoktur, hasta vardır’’. Ben aynı ilkenin eğitim için de geçerli olduğunu düşünüyorum. Her çocuğun ilgi duyduğu şeyler, bilgi ve beceri düzeyi birbirinden farklı olduğuna göre öğretmenin, eğitim programını sınıftaki tüm çocukların ihtiyacına yanıt verecek şekilde düzenlemesi gerekli. Her çocuğun geliştirilmesi gereken yönlerini farkedip, çocuğu bu yönde destekleyen bir anlayışı olmalı okulun.

  • Sınıf Mevcudu

Sınıftaki öğrenci sayısı ne kadar azsa çocuğunuzun gelişim o ölçüde desteklenecektir.  Ancak öğretmenin yeterli ilgiyi her çocuğa gösterebilmesi ve her bir çocukla anlamlı ilişki kurabilmesi için, sınıf mevcudu kadar, öğretmen/çocuk oranı da çok önemlidir. Bu oran özellikle 3 yaş altı çocuklar için daha önemlidir ve 0-2 yaş için 1:4.’tür. Yaş büyüdükçe  bu oran küçülebilir; 4 yaş grubundaki çocuklar için 1 öğretmen 10 çocukla ilgilenebilir.

 

anaokul seçerken dikkat edilmesi gerekenler

Fotoğraf, Uluslararası Çocuk Üniversitesi arşivinden alınmıştır.

  • Eğitim felsefesi

Okul, çocukları akademik olarak yükleme amacını gütmeden; onların merakını canlı tutan, kendini keşfetmesine olanak tanıyan, özgür seçimler yapabileceği,  öğrenmeyi öğrenme imkanını veren bir eğitim felsefesini benimsemiş olmalı.

  • Beslenme

Anaokulu seçerken beni en çok hayrete düşüren noktalardan biri okullarda verilen yemeklerin sağlıksız olması oldu.  Pek çok okul menüsü karbonhidrat ve basit şeker ağırlıklı. Okullar, sabah kahvaltılarında ve ikindi atıştırmalıklarında meyve suyu, sürülebilir çikolata, mısır gevreği vermekten hiç çekinmiyorlar. Bunların çocuklar için sağlıksız seçenekler olduğunu ifade ettiğimde ise ‘’ Ne yapalım çocuklar çok seviyor veya veliler böyle istiyor’’ gibi bir savunmada bulunuyorlar. Okulun çocuklara sağlıklı beslenme konusunda doğru alışkanlıklar oluşturma konusunda  bir yol gösterici olması gerektiğini, hatta bu konuda bir politikası olması gerektiğini düşünüyorum. Okul menüsü sağlıklı besinlerden oluşmalı, gdo lu ürünlere menüde yer verilmemeli.

  •  Karşılama

Okula giriş ve çıkışlarda çocuklar ismi ile ve güleryüzle karşılanmalı, okula giriş ve çıkışlar paldır küldür olmamalı. Çocuğa selamlaşıp, vedalaşmak için  vakit verilmeli; çocuk, kıyafet ve ayakkabılarını kendi çıkarmaya teşvik edilmeli.

  • Ağlamaya Gösterilen İlgi

Ağlayan çocuğa nasıl yaklaştıkları önemli. Hiç önemsememek kadar aşırı önemsemek, dikkatini başka yöne çekmek yanlış yaklaşımlar. Çocuğun neden ağladığını anlamaya çalışmak,  susturmak yerine duygularına saygı göstermek daha uygun bir davranış bence.

  • Çatışmalara yaklaşım

Küçük çocuklar arasında çatışma yaşanması kaçınılmaz. Anaokulu seçerken dikkat ettiğim noktalardan biri çocuklar arası çatışmaları nasıl çözdükleri idi. Benim için doğru yaklaşım ‘’  Çatışan çocuklara çatışmayı önce kendi aralarında çözmeleri” için zaman tanınıyor olması; ardından da her iki tarafı da dinlemek ’’ şeklinde. Ne yazık ki pek çok okul çocuklar arası çatışmaları, dışarıdan müdahale ederek ve kötü davranan çocuğa ceza verme yolunu seçerek çözmeye çalışıyor. Okulun akran zorbalığı konusundaki politikası, okul seçiminde önemli bir unsur.

  •  Fiziksel şartlar 
Anaokulu seçerken dikkat edilmesi gerekenler

Fotoğraf Uluslararsı Çocuk Üniversitesi’nin Facebook sayfasından alınmıştır

Sınıfların temiz ve bol ışık alıyor olmalı, tuvalet ve lavabolar çocuklara uygun olmalı. Bahçesi mutlaka bulunmalı. ‘’Bahçeye ne zaman çıkarıyorsunuz’’ sorusunun cevabı ”sel ve fırtına yoksa her gün ”olmalı benim için. Pek çok okul koca koca bahçeleri olmasına rağmen çocukları bahçeye çıkarmıyor.  Bazı okullar bahçe nerede diye sorduğumuzda beton kaplı bir alanı gösteriyor.  Türkiye’nin bu en verimli topraklarında eğitim veren okulların pek çoğunun okulun bahçesine tek bir fidan bile dikmemiş olmaları son derece üzücü. Okul sadece bir eğitim-öğretim yeri değil, aynı zamanda hayat felsefesinin kazanıldığı, doğa ve çevre bilincinin, sevgisinin çocuklara aşılandığı bir kurum. Bahçeye beton döküp, çocuklara saksıda çiçek yetiştirten bir okulun çocuğumun gelişimine katkıda bulunacağına inanmak benim için biraz zor. Ayrıca bina okul olmaya uygun olmalı, depreme dayanıklı olmalı. Oyun alanı olmayan, dar ve küçük odalardan yapılmış sınıfların çocukların özgürce hareket etmesini, koşup oynamasını engelleyeceğini düşünüyorum.

  •  Ödül-Ceza

Ödül ve ceza yöntemi, modern eğitim anlayışında artık yeri olmayan bir model. Söz dinlemeyen çocuğa mola yöntemini uygulayan, çocukları uslu durdukları, yemek yedikleri için çıkartmayla  ödüllerinden bir okuldan uzak durun derim. Güzel uyudukları için, yemeklerini bitirdikleri için çıkartma alan öğrenciler motivasyonlarını kaybeder. Zaten normalde yapması gereken bir davranışı yaptığı için ödüllendirlen çocuk, her başarısında, yaptığı her olağan işte bir ödül beklemeye başlar. Ayrıca kişisel gelişim için son derece önemli olan iç motivasyon da ödül sayesinde kırılmış olur.

  • Yıl sonu gösterisi

Yıl sonu gösterilerinin, çocuğun yararına değil; okul yararına düzenlendiğini düşünüyorum. Okul idaresinin  ‘’Aman bakın biz nasıl muhteşem çocuklar yetiştirdik, çocuklara nasıl güzel şarkılar, danslar öğrettik” demesinin bir yolu. Okul gösterileri, zaten yıldız olan çocukların yıldızını iyice parlatır, diğer çocukların ise sahne ve performans kaygısı yaşamalarına neden olur. İşte bu yüzden yıl sonu gösterisi yapmayan bir okul aradım ama maalesef bulamadım.

  • Temizlik 

Hijyen takıntılı bir insan değilim ama tuvaletler lavabolar hep temiz kalmalı, sınıflar her gün havalandırılmalı ve günlük olarak tozu alınmalı.

  • Servis

İlgili ve güler yüzlü bir servis öğretmeni olmalı, emniyet kemerinin titizlikle takılmalı, araçlar bakımlı ve kontrolleri yapılmış  olmalı.

  • Ücret

Anaokulu seçimi sırasında okulla anlaşmadan önce talep ettikleri ücretin neleri kapsadığın mutlaka sorun. Hatta mümkünse yazılı olarak isteyin. Bazı okullar kırtasiye masrafı, bale dersi, yüzme dersi vb. adı altında velilerden okul ücreti dışında ekstra para talep edebiliyor. Okula bütçe ayırırken bu ekstra masrafları da göz önüne almakta fayda var. 

  • Okul Saatleri

Çalışan anneler anaokulu seçerken, okulun  yaz ve kış tatili olup olmadığını, tatil oluyorsa süresini, eğitim yılının ne zaman başladığını, yaz okulu olup olmadığını öğrenmeli. Sabah okula en erken alış ve akşam en geç çıkış saati kaç? Akşam olabilecek küçük gecikmeler için nöbetçi öğretmen bırakıyor olmaları  benim için tercih sebebi.

  •  Psikolog

Okulun psikologu olsa güzel olur.  Ancak burada da psikologun yetkinliği önemli. Psikolog, çocuklar konusunda deneyimli mi? Çocuk psikolojisi ile ilgili hangi eğitimlerden geçmiş, çocuklarla ilgili tecrübeleri neler, hangi workshoplara katılmış?

  •  Bunun dışında 
  • Çocuğa gün içinde kendi kendine oyun oynaması için fırsat tanınmalı.
  •  Çok hızlı değişen aktivite hali olmamalı, çocuklar bir aktiviteden diğerine ani geçiş yapmamalı.
  • Okul karmaşadan uzak olmalı, çok oyuncak, çok uyaran içermemeli.
  • Okul çalışanları yangın, deprem vb.afetler  konusunda eğitimli olmalı.
  • Öğretmenlerin ilk yardım eğitimi olmalı.
  • Televizyon izlenmemeli.
  • Okulda bir revir olmalı.

Çocuk yetiştirmede tek bir yol, tek bir doğru olmadığı gibi; anaokulu seçerken de tek bir doğru yok. Bir okulun yukarıda bahsettiğim kriterlerin hepsini birden karşılaması çok zor. Biz anaokulu seçerken kendimize göre olmazsa olmazları belirledik ve ona en yakın olduğunu düşündüğümüz okulu seçtik. Hiç bir kurumun benim kafamdaki gibi bir yaklaşımı olamayacağının farkındaydım. Sonuçta 20 kişilik sınıfları, her sınıfta anadili İngilizce olan bir  İngilizce öğretmeni oluşu,  branş öğretmenleri dışında sınıfta 4 öğretmen bulunması, iletişime açık yönetimi ve öğretmenleri, yaratıcılık ve sorumluluğu ilke edinmiş okul politikaları nedeni ile Çağın’ın şimdiki okulunda karar kıldık.  Okulların açılmasının üzerinden 2,5 ay geçti, henüz konuşmak için erken olabilir ama şimdilik Çağın için doğru yerde olduğumuzu düşünüyoruz. Öncelik her zaman mutluluk ve huzurda…

Yazar Hakkında

Dr. Elif Pınar Çakır

Merhaba! Ben Dr. Elif Pınar Çakır. Anne, çocuk doktoru ve eşim. İflah olmaz bir iyimser, ruhu gezgin, kendi gezgin bir maceraperest, mucizelere ve peri masallarına inanmaktan hala vazgeçmeyen biriyim. Güncel Anne'ye hoşgeldiniz!

13 Yorum Var

  • Elif Hanım yazılarınızı çok faydalı buluyorum.Anaokulu seçimi zamanında bize de çok zor bir süreç yaşatmıştı. Yıl sonu gösterisi yapmayan Küçük Şeyler anaokulu var diye biliyorum.Geçen yıl görüştüğümüzde öyleydi en azından. Benim de 2010 şubat doğumlu bir kızım var.Evimize çok yakın,öğretmeniyle sıkı iletişim halinde olduğumuz anaokuluna devam ediyor. Yazılarınızın devamını bekliyor kolaylıklar diliyorum.

  • Bu yazı çok iyi oldu. Ben doğrusu neye göre seçim yapmam gerektiğini tam bilemiyordum. Bazı noktalar hiç aklıma gelmemiş mesela. Çok teşekkürler bu faydalı yazı için.

  • Merhaba,

    Anaokulu seçmek isteyenler için çok güzel bir yazı hazırlamışsınız, teşekkür ederiz. Yazıyı okuyunca, yıl sonu gösterisi ile ilgili yazdığınız kısma, “GÖSTERİ YAPMAK İSTEMEYEN” bir anaokulu olarak yorum yapmadan edemedik.

    Velilerimize çok yeni bir anket yaptık ve inanın %60 veli yıl sonu gösterisi olması arzusunda.
    Hevesli velilerimiz için, sadece ana sınıfına yönelik çocukları yormayacak, minik omuzlarına stres yüklemeyecek, diploma ve eğlence şeklinde bir organizasyonun hazırlığı içindeyiz. Daha küçük yaştaki çocuklarımızın hevesli anne-babaları için ise “Neden yıl sonu gösterisi yapmıyoruz?” konulu açıklayıcı yazıyı hazırlıyoruz. İşte hem Aylin Sılığ’ın yazısına, hem de blogunuza, bu aşamada rastladık.Velilerimize bu iki yazıyı da kaynak göstereceğiz.

    Bu vesileyle sevgilerimizi sunuyoruz.

  • Sevgili GüncelAnne,

    2,5 yaşındaki oğluma yuva ararken aynı kriterleri ben de göz önünde bulundurmuştum. Yıl sonu gösteri konusunda size katılıyorum ve şanslıyım ki çocuklara yıl sonu gösterisi yaptırmayan bir yuva buldum. Yakında olanlar için adını buraya yazmak istiyorum: İstanbul Küçükyalı’daki Köknar Eğitim Kurumları.

    yazılarınızın devamını dilerim:)

  • Sevgili güncel anne hanım çağınınızı hangi okula gönderdiniz bana da çok yardımı dokunur söylerseniz mail atsanız da olur ben bu yıl kızımı hayat anaokuluna verdim ve çooook memnundum fakat kızımı sessiz diye özel ilgilenme adına başka bir sınıfa verdiler hem öğretmeni hem arkadaşları değişti ne yapsam da beni yeni sınıfında kalması için ikna etmeye çalışıyorlar ve kızım hergün eski sınıfını istediği için ağlıyor psikolojim bozuldu artık yeni anaokulu araştırıyorum minecana ve gündoğduya bakacağım fikrinizi öğrenebilir miyim

  • Ben İnci Yıldız anaokuluna veriyorum 3 yıldır yakında mezun olacak bir anne olarak gönül rahatlığıyla öneriyorum

Yorum Bırak