Çocuklarımızın geleceği için yapabileceğimiz en iyi yatırımlardan birinin onlara sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmak olduğunu düşünüyorum. Zira obesite, kanser, erken yaşlanma , yüksek tansiyon, şeker hastalığı gibi pek çok durum, temeli çocukluk çağında atılan yanlış beslenme alışkanlıkları ile ilişkili. Etkili ve doğru bir beslenme, özellikle yaşamın ilk iki yılında hem zihinsel hem fiziksel gelişimi destekleyen en önemli unsur. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirisi’ne göre her çocuk uygun şekilde beslenme hakkına sahiptir. Çocuk ve bebek beslenmesi çok geniş bir konu. Bu blogda size sık sık bebek beslenmesi ile ilgili ipuçları vereceğim. Peki bebek ve çocuk beslenmesinde temel kurallar nelerdir?
- Beyin gelişimi döllenmeden kısa süre sonra başlamakta ve adölesan çağı boyunca da devam etmektedir. Bu yüzden hamilelik dönemi boyunca dengeli ve sağlıklı beslenmeye özen gösterilmeli; kötü veya iyi beslenmenin anne karnında başladığı unutulmamalıdır.
- Bebeklere ilk 6 ay sadece ve sadece anne sütü verilmelidir ( bazı özel tıbbi durumlar dışında).
- Yaşamın ilk yılı için ana besin kaynağı anne sütüdür. Altıncı aydan sonra emzirmeyle birlikte mutlaka ek besin verilmelidir. Dünya Sağlık Örgütünün önerisine göre 6-8. aylık bebeklere verilecek ek besin miktarı 2 çay bardağını geçmemelidir.
- Bebek beslenmesi sözkonusu olduğunda hangi besinden ne kadar vermeli sorusunun cevabı kadar; nasıl verilmeli sorusunun cevabı da önemlidir. Unutulmamalıdır ki gelişimin desteklenmesi sadece uygun besinlerin yeterli miktarlarda verilmesiyle değil; beslenme zamanlarındaki doğru ve etkili bir iletişimle mümkündür. Beslenme saatlerini bebeğiniz doğduğu andan itibaren iletişim ve paylaşım anlarına dönüştürebilirsiniz.
- Siz sofrada yağlı yağlı börekleri, baklavaları yerken çocuğunuzdan brokoli yemesini beklemeyin. Siz kola içerken o niye kefir içsin ki? Diyeceğim o ki siz sağlıklı beslenin ki evin bücürü de sağlıklı beslensin.
- Sağlıklı beslenen bebek ve çocukların menülerinde her gün tüm besin gruplarına yer verilmelidir.
- Özellikle de küçük çocukları beslerken en önemli kurallardan biri hacmi düşük, besin değeri yüksek gıda vermektir ( tek başına pekmez değil tahin-pekmez, tek başına makarna değil peynirli/etli makarna gibi). Daha sonra bu önemli konuya değineceğim.
- Şekerden hele de rafine beyaz şekerden çocuklar uzak tutulmalı. Onun yerine doğal şekerler tercih edilmeli ( Tatlılara pekmez koymak gibi).
- Çocuk ve bebek beslenmesi için dikkat edilecek bir nokta da çocukta düzenli öğünler halinde yeme alışkanlığı geliştirmek olmalıdır.
- Su içme alışkanlığı kazandırılmalı; kola, her türlü asitli içecek, hazır meyve sularından kaçınılmalı.
- İşlenmiş her türlü gıda, mayonez ve yapay gıdalarla mümkün olduğunca geç tanışmalı, mümkünse hiç tanışmamalı. Bunlara bize sürekli reklamlarla dayatılan masum gibi gösterilmeye çalışılan bebe bisküvileri, türlü türlü hazır meyveli yoğurtlar dahil. Cipslerden, çocukların beslenme çantalarında sıkça gördüğüm hazır keklerden bahsetmiyorum bile.
- Çocuklarımızın tokluk hissini saygıyla karşılamalı, yemek bir ödül veya ceza unsuru olarak kullanılmamalıdır. İtiraf edeyim ki benim için uygulaması zor bir kural bu. Bazen kendimi Çağın’a biraz daha yemesi için baskı yaparken buluyorum.
- Ara öğün alışkanlığı kazandırılmalı; bu öğünlerde kuru meyve, evde hazırlanmış sağlıklı tatlılar meyve, yoğurt gibi sağlıklı atıştırmalıklar tüketmeye özendirilmeli. Başka yazılarda sizlerle tariflerimi paylaşacağım.
- Bir yaşından önce tuz, bal, beyaz un, şeker, inek sütü kullanılmamalı.
- Sağlıklı bebek beslenmesi için kullanılan ürünler taze, iyi yıkanmış ve mevsiminde olmalı.
Çok güzel bir yazı olmuş ellerine sağlık. Ben de genel anlamda baskı yapmamaya çalışıyorum aslında, ama işe başladıktan sonra şöyle bir olay yaşamaya başladık. Bakıcı ile yemeklerini çok güzel ve düzenli yiyor fakat ben yedirmeye çalışınca ağzını kaçırıyor. Ben de biraz zorluyorum o zaman, ama tabi işler daha kötü oluyor bu sefer hiç yemiyor. Hele haftasonları yemek yedirirken akla karayı seçiyoruz. Bu neden acaba? Ben ne yapabilirim bu konuda?
Zorlama demek kolay ama uygulamak zor biliyorum. Ama gerçekten çocuğumuzun tokluk hissini saygıyla karşılamak daha doğru bir seçenek. Tabi biraz da işe yeni başlamanla alakalı bir durum olma ihtimal var. Zamanla yeme alışkanlığı düzene girecektir.Zorlama bazen daha kötü sonuç verir. Hafta sonları en sevdiği yiyecekleri yapmayı da deneyebilirsin.
Merhaba ben güncel anne bizim yemekle ilgili gerçekten sıkıntımız var.Benim oğlum 29 aylık iştahsız bir çocuk değil ama tek tip beslenen bir çocuk üç öğün yumurta versem hiç itiraz etmeden zevkle yer, aynı şekilde bıraksam günde 2 litre sütü içer. Ama herhangi bir sebze yemeğini yada bakliyat yemeğini yedirmek mümkün değil yemeyi bırakın tadına bile bakmıyor. Bazen zar zor yarım kase çorba yediriyorum oda çizgi film seyrederken yada suyla oyun oynarken yemezse tv yi kapatacağımı yada suyu alacağımı söyleyerek. Bunun doğru olmadığını biliyorum ama inanın başka hiç bir şekilde ağzını açtıramıyorum. bu şekilde bile en fazla 4-5 kaşık yiyor.Her öğünde süt içmek istiyor süt vermeyince yumurta pişir diyor ama açlıktan ölse bile yemek yemiyor en son çare kuru ekmek yiyor.Bir yaşına kadar bu kadar değildi çorbaları falan rahat yedirebiliyordum büyüdükçe kendince bir ön yargı geliştirdi çikolatanın şekerin bile sadece bir çeşidini yiyor başka çocukların bayılarak yediği abur cuburlara bakmıyor bile. Kırmızı et ve tavuğun tadına bile bakmıyor çorbada ağzına tek bir parça kıyma gelsin yutmadan çıkarıyor. İştahsız diyemiyorum çünkü 2 yumurtayı ekmekle bir öğünde yiyor. Bakıcımızda aynı şekilde yediremiyor. Bazı arkadaşlarım sütü tamamen kesmemi tavsiye ediyorlar sizin fikrinizi öğrenmek istiyorum elimden geldiği kadar az süt vermeye çalışıyorum ama inanın vermediğim zamanda “anne lütfen süt ver” diye bacaklarıma sarılarak ağlıyor ne yapacağımı bilemiyorum. Sürekli laranjit oluyor KBB doktoru geniz eti yada bademcik problemi olmağını vücut direnci düşük olduğu için hastalığı vücuttan bir türlü atamadığını söyledi bunuda yetersiz beslenmeye bağladı. Çaresizlikten ne yapacağımı bilmiyorum. Vitamin şurubu vermeye çalışıyorum. Bana bir tavsiyeniz var mı ? şimdiden teşekkür ediyorum cevabınızı dört gözle bekliyorum.
Öncelikle bir çocuk doktoruna gidip, boy kilo ölçümlerinin ve anemi açısından kan tetkiklerinin yapılmasını öneriyorum. Sonra, sütü tamamen hayatınızdan çıkarmanızı… Süt yerine kaşar, beyaz peynir öneriyorum. Kaşarlı omlet, menemen, yumurtalı salata, yumurtalı ıspanak ve kabak sizin çocuğunuz için önerdiğim alternatifler. Sizde olduğu gibi sütün fazlası, iştahsızlık ve demir eksikliğine neden olur.
çok teşekkür ederim güncel anne:) Çocuk doktorumuz boy ve kilosunun normal olduğunu hatta yaşıtlarına göre boyunun uzun olduğunu söylemişti. Dün akşam sütü sulandırarak vermeye başladım 100 ml sütün üzerine 150 ml su koydum süt diye verdim sabah yine öyle yaptım bir kaç gün içinde 50 ml ye düşürmeye alışacağım umarım tamamen kesmeyi başarabilirim. Bakıcımızada aç bile dursa süt vermemesini çok mecbur kalırsa benim yaptığım gibi sulandırarak vermesini söyledim bakalım inşallah becerebilirim:)
Anneler Günü sebebiyle 10- 18 Mayıs tarihleri arasında Kadıköy Şifa’da annelere özel avantajlar var!
bebeğim ilk ayında 400 gr (teşhisi geç konulan uzamış sarılık yüzünden) 2. ay 700 gr aldı diye doktorumuz devam sütü başladı. ilk ay günde 120 cc ikinci ay 180 cc derken bebeğim dahada emmez oldu. zaten sarılıktan yeni çıkmış emmeyi yeni öğreniyordu. şimdi 7 aylık ve 2 aydır hiç emmiyor. sütüm kesildi . çok çok sıkınca 1 damla anca çıkıyor ve pompaylada sağamıyorum. giden süt geri gelirmi? gelmez ise bebeğimi nasıl beslemeliyim? psikolojik olarak çok kötü durumdayım.süt veremedim diye hemen hemen her gün ağlıyor ve hayıflanıyorum. yardım edebilirseniz sevinirim.
Moralinizi düzgün tutar, bol dinlenir, bol su içer ve sık sık sağarsanız dütünüz geri gelebilir. Bir de yarım çay bardağı ılık suda yarım paket instant maya ve bir tatlı kaşığı şeker eritip içerseniz, sütünüz artacaktır.
peki bunu ne kadar sıklıkta icmeliyiz?
hocam merhabalar, 13 aylık kızımızın topuk kanında tsh yüksek çıktı. 1 ay sonra tekrar baktırdık yine yüksek çıkınca samsun çocuk end. bölümüne gittik ilk gittiğimizde yine yüksek çıktı 1 ay sonra kontrole gidince 4.5 çıktı ve gelmenize gerek yok dediler. biz 3 gün sonra ankarada çocuk end. gittik orda 8.5 çıktı. 9.aya kadar ayda bir tekrarlanan testlerde tsh 4.5-ile 9.5 arasında değişkenlik gösterdi ve euthyrox 25mg yarım/çeyrek şeklinde kullanmaya başladık. kalsiyum değeri 11.5 civarında olduğundan endk. bölümü bu haftaki kontrolde genetik ve kardiyoloji bölümlerine sevk etti ve williams sendromu-mikrosefali-malnutrisyon açısından incelenmesi istendi. sizce gereklı mi?
13 aylık 8.5 kilo 74 cm
Sizin bebeğinizi görüp, muayene etmeden gerekli olup olmadığını ne yazık ki söyleyemem.
Merhaba. Bu güzel, emek dolu bilgiler için teşekkür ederim.Bir yaşından önce sizin de dediğiniz gibi tuz kullanmadik.
Kızım şu an 13,5 aylık ve besinIerinde hala tuz kullanmıyorum (birkaç kere çok az miktarda denedim).
Şu an tuz kullanmamamızın ileri dönem için bir sakıncası olur Mu? En geç ne zamana kadar başlamam gerekir doktorum?
Teşekkürler
Hiç başalamasanız da olur. Nasılsa bazı yiyeceklerden kendine yetecek kadar tuz alıyordur…
Merhabalar
Benim oglum 9ayini yeni tamamladi.kilo sorunumuz yok hatta kilosu 10,5 kilo ccivarinda sadece anne sütü aldi. 6. Ayda anne sutu yaninda ek gidaya basladik cesit cesit tarifler hazırlıyorum yogurt kendim yapıyorum yalniz oglum sadece bi kasik aliyor gerisi yok:( meyveleri sevmiyor oguruyor. Gunde toplamda 7-8 kasigi geçmiyor yedikleri. Bazen onu bile istemiyor. Ac biraksam sut vermesem cok hircin oluyor ve ac olmasina rağmen yemiyor:( ne yapmalıyım bilmiyorum. Demir ve kan damlalari kullanıyorum. Tavsiyelerinize ihtiyacim var..Teşekkürler
Kilo ve boyu iyi ve vitamin mineral ihtiyacı yoksa her şey yolundadır.olabildiğince sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeni izlemenizi öneririm.